LAN, WAN, PAN, MAN - દૂર સે હી પાસ ભી…

ઘણી વાર એવું લાગે કે આપણે ઇન્ટરનેટનું એક્સેસ મંજૂર કરવા આવ્યા છીએ, પરંતુ 2020માં રિમોટ વર્કના ઉદય સાથે, કામ અને શાળા માટે જોડાયેલા રહેવાથી નવા પડકારો આવ્યા છે. ફ્લેક્સ જોબ્સ દ્વારા બહાર પાડવામાં આવેલ સર્વે અનુસાર, 2019 માં રિમોટ વર્ક પહેલેથી જ વધી રહ્યું હતું, કોવિડ રોગચાળો પૂરેપૂરો પ્રભાવ પામે તે પહેલા. હવે, ઘણા લોકો દૂરથી કામ કરી રહ્યા છે અને કેટલાક સમય માટે આવું કરે તેવી શક્યતા છે અને ઘણા નિષ્ણાતો પણ માને છે કે હવે મોબાઇલ વર્ક વધવાનું છે. 

“We’re all connected,” 80 ના દાયકામાં ન્યૂયોર્ક ટેલિફોન દ્વારા ચલાવવામાં આવતી જાહેરાતો માટે પસંદગીનું ગીત હતું. તે સમયે, ફોન લાઇન દ્વારા જોડાણ પૂરતું હતું, પરંતુ હવે અમે અપેક્ષા રાખીએ છીએ કે અમારા જોડાણો ઇન્ટરનેટ સુધી વિસ્તરે, અને તે માટે વધુ આધુનિક નેટવર્કની જરૂર છે. તો અહીં આપણે એવા વિવિધ નેટવર્ક્સ પર એક નજર કરીએ.

Local Area Network (LAN):

LAN એટલે લોકલ એરિયા નેટવર્ક. સ્થાનિક વિસ્તાર સામાન્ય રીતે ઓફિસ હોય છે, પરંતુ વાઇ-ફાઇ ના ઉદયને કારણે તે ઘરોમાં પણ જોવા મળે છે. વળી તે વાયર હોય કે વાયરલેસ. તમારી ઓફિસમાં LAN ઇથરનેટ થી કામ કરે છે. ઇથરનેટ ટ્વિસ્ટેડ-જોડી કેબલ્સ પર કામ કરી શકે છે. જે સ્વીચ માં પ્લગ કરે છે અને જે આરજે -45 કનેક્ટર્સ દ્વારા ગેટ-વે સાથે કનેક્ટ થઈ શકે છે. આ જોડાણો LAN ને બીજા LAN અથવા ઇન્ટરનેટ સાથે જોડી શકે છે.

LAN ના કિસ્સામાં, તે વાયર્ડ અથવા વાયરલેસ કનેક્શનને સાથે વર્ક કરી શકે છે. જો વાયર્ડ હોય, તો તે સંભવત ફાઈબર-ઓપ્ટિક કેબલ નો ઉપયોગ કરશે. માઇક્રોવેવ અથવા ઇન્ફ્રારેડ (IR) ટ્રાન્સમિશન ટેકનોલોજી અથવા ઉપગ્રહ વાયરલેસ જોડાણ માટે સેવા આપી શકે છે.

Wide Area Network (WAN):

"W" દ્વારા દર્શાવ્યા મુજબ, WAN એ LAN કરતા વિશાળ વિસ્તારને આવરી લે છે. વાઈડ એરિયા નેટવર્ક (WAN) એ નેટવર્ક છે જે મોટા પાયે ભૌગોલિક વિસ્તાર પર અસ્તિત્વ ધરાવે છે, અન્ય નેટવર્ક પ્રકારો, જેમ કે લોકલ એરિયા નેટવર્ક (LAN) ની સરખામણીમાં. WAN લોકલ એરિયા નેટવર્ક (LANs) અને મેટ્રો એરિયા નેટવર્ક (MANs) સહિત વિવિધ નાના નેટવર્કને જોડે છે, જેથી એક જગ્યાએ કમ્પ્યૂટર અને વપરાશકર્તાઓ અન્ય સ્થળોએ કોમ્પ્યુટર અને વપરાશકર્તાઓ સાથે વાતચીત કરી શકે. WAN અમલીકરણ પબ્લિક ટ્રાન્સમિશન સિસ્ટમ અથવા ખાનગી નેટવર્ક દ્વારા કરી શકાય છે. વિશાળ ઇમારતોનો ઉપયોગ સંખ્યાબંધ ઇમારતોને જોડવા માટે કરી શકાય છે, પછી ભલે તે પ્રમાણમાં નજીકમાં હોય. જેમ કે કેમ્પસની જેમ અથવા અલગ અલગ દેશોને જોડાવા માટે સેટેલાઇટ લિંક્સ થી કામ કરે છે.

Personal Area Network (PAN):

પર્સનલ એરિયા નેટવર્ક (PAN) LAN કરતા નાના વિસ્તારને આવરી લે છે, સામાન્ય રીતે એક નાનકડો રૂમ. પર્સનલ એરિયા નેટવર્ક (PAN) વ્યક્તિગત વપરાશકર્તાના વાતાવરણમાં (ખાસ કરીને 10 મીટર) માહિતી ટેકનોલોજી ઉપકરણો અથવા ગેજેટ્સના પરસ્પર જોડાણ નો ઉલ્લેખ કરે છે. આ એકબીજા સાથે જોડાયેલા ઉપકરણોમાં લેપટોપ કમ્પ્યુટર, પીડીએ, સેલફોન, પ્રિન્ટર, પીસી અથવા અન્ય પહેરી શકાય તેવા કમ્પ્યુટર ઉપકરણો શામેલ હોઈ શકે છે. સૌથી જાણીતી વાયરલેસ PAN નેટવર્ક ટેકનોલોજી બ્લૂટૂથ છે, અને સૌથી વધુ લોકપ્રિય વાયર્ડ પાન USB છે. વાઈ-ફાઈ પાન ટેકનોલોજી તરીકે પણ કામ કરે છે.

વાયરલેસ પર્સનલ નેટવર્ક (WPAN) તરીકે પણ ઓળખાય છે.

Metropolitan Area Network (MAN):

મેટ્રોપોલિટન એરિયા નેટવર્ક (MAN) લોકલ એરિયા નેટવર્ક (LAN) જેવું જ છે પરંતુ સમગ્ર શહેર અથવા કેમ્પસ અથવા અન્ય મ્યુનિસિપલ અથવા સંસ્થાકીય પ્રદેશમાં ફેલાયેલું છે. બહુવિધ LAN ને જોડીને MAN ની રચના થાય છે. આમ, MANs LANs કરતા મોટા હોય છે, પરંતુ વિશાળ વિસ્તાર નેટવર્ક્સ (WAN) કરતા નાના હોય છે જે વિખરાયેલા ભૌગોલિક વિસ્તારોને આવરી લે છે, કેટલીકવાર વિશ્વભરના વપરાશકર્તાઓને સીધી રીતે જોડે છે. મેટ્રોપોલિટન એરિયા નેટવર્ક (MAN) એ જ મેટ્રો વિસ્તારમાં સ્થિત nodes ને જોડે છે. જ્યારે ફાઈબર-ઓપ્ટિક કેબલ સાથે તેનું જોડાણ કરવું શક્ય છે. તે વાયરલેસ રીતે ઇમારતોને જોડવા માટે વધુ ખર્ચ-અસરકારક છે. પરિણામે, મોટાભાગના માઇક્રોવેવ ટ્રાન્સમિશન ટેકનોલોજી પર આધાર રાખે છે.

અહીં બોનસ પેટે સાથે સાથે VPN પણ જોઈ લઈએ.

Virtual Private Network (VPN):

જ્યારે પણ આ VPN, મતલબ કે વર્ચુઅલ પ્રાઇવેટ નેટવર્ક નો ઉલ્લેખ થાય છે, ત્યારે તે અન્ય નેટવર્ક ટર્મ્સ સાથે જોડાતું નથી. તેનું કારણ એ છે કે તે બ્રિજિંગ એરિયા નેટવર્ક વિશે નથી પરંતુ વર્ચ્યુઅલાઈઝેશન દ્વારા ગોપનીયતા પૂરી પાડે છે. VPN ઇન્ટરનેટ ટ્રાફિકને ખાસ કરીને જે તે હેતુ માટે ગોઠવેલા દૂરસ્થ સર્વર દ્વારા રીડાયરેક્ટ કરે છે. તેની અસર એ છે કે તમારું IP એડ્રેસ અને તમારું ઓનલાઇન વર્તન બંને તમારા ISP (Internet Service Provider) માંથી અસ્પષ્ટ બને છે, કારણ કે VPN દ્વારા મોકલવામાં આવેલા અને પ્રાપ્ત થયેલ તમામ ડેટા એન્ક્રિપ્ટ થયેલ છે.

આ સાથે આવતા કેટલાક પડકારોમાંથી એક બેન્ડવિડ્થ છે. જ્યારે મોટાભાગના વપરાશકર્તાઓ દૂરથી જોડાવાનું શરૂ કરે છે ત્યારે તમારા નેટવર્ક અને ગેટવે, જનરેટ થયેલ ટ્રાફિકને ટેકો આપી શકે છે કે કેમ તે વાનાથી વાકેફ રહેવાની જરૂર છે. લોકડાઉન હેઠળ ઘરેથી કામ કરવા માટે શિફ્ટ થયા પછી, ઘણા લોકોને સર્વિસ અપગ્રેડ કરવા માટે તેમના ISP નો સંપર્ક કરવાની ફરજ પડી હતી. "મારું પીસી ધીમું ચાલી રહ્યું છે." પીસી સાથે સમસ્યા હોવાને બદલે નેટવર્ક સંસાધનોનો અભાવ હોઈ શકે છે.

આમ, જીવનના તમામ પાસાઓમાં નેટવર્ક વ્યાપક છે: જૈવિક, શારીરિક અને સામાજિક. તેઓ વૈશ્વિક અર્થવ્યવસ્થા ના કામકાજ માટે અને પરંપરાગત લશ્કરી પ્રવૃતિઓ અને આતંકવાદના ભય સામે યુનાઇટેડ સ્ટેટ્સના સંરક્ષણ માટે અનિવાર્ય છે…

ફન ફોરવર્ડ, 

“The opposite of networking is NOT working.” 

Have some FUN, ખીખીખી.